Op maandag 4 november is de eerste van de vier Kennisavonden “Van ‘t Wad tot Stad” van start gegaan met als thema: Hoe zijn het Reitdiepgebied en Middag-Humsterland ontstaan en hoe veranderen die in de toekomst?
Deze kennisavonden worden georganiseerd door “Bureau Buitendienst”, een projectbureau uit de stad Groningen dat gemeenten, project- en gebiedsontwikkelaars adviseert over de toekomst van Stad en Ommeland. Deze avonden zijn ontstaan uit zorgen over het landschap onder de bevolking in ons gebied, het Reitdiepgebied en Middag-Humsterland. Nieuwe hoogspanningsmasten, het verdwijnen van kleine dijkjes en natuur. De omgeving tussen Groningen en het Lauwersmeer verandert beetje bij beetje. Tegelijk kentert het klimaat en stijgt de zeespiegel. Op de kennisavonden wordt hierover meer feitelijke kennis gegeven en kunnen de bezoekers in gesprek met deskundigen.
Hoofdspreker op deze eerste avond was bioloog Ab Grootjans. Daarnaast waren nog een drietal gastsprekers met als onderwerpen, het klimaat, biologisch boeren en een lid van het algemeen bestuur in het waterschap Noorderzijlvest voor de partij Student & Water. De inleiders hadden allen zo’n tien minuten spreektijd en daarna konden vragen gesteld worden door het publiek, dat in grote getale aanwezig was.
Grootjans heeft langdurig onderzoek gedaan naar de water- en bodemkwaliteit van het gebied rond de rivieren Hunze en Drentse A. Die is wisselend: in de beschermde natuurgebieden gaat het redelijk tot goed. De landbouwgebieden doen het vaak slechter, mede door vervuild grondwater. Een van de stellingen van hem was dat grote wateroverlast in Noord-Groningen in de toekomst niet zozeer te verwachten valt vanuit het noorden, vanwege de stijging van de zeespiegel en dat de dijken onvoldoende hoog zouden zijn. Eerder valt overlast te verwachten van het afstromende regenwater van het Drentse plateau door de rivieren en kanalen richting Groningen. Hij pleitte voor het anders reguleren van de waterwegen en het benutten van de lagere gedeelten als waterbuffer.
De Groningse weerman uit Eenrum gaf een kort college over de werking van het weer. Daarnaast gaf hij middels diverse grafieken aan hoe het weer de laatste tijd drastisch is veranderd qua regenval en temperatuur. Op vallend hierbij was dat stormen de laatste decennia niet vaker voorkomen dan vroeger. Wel zijn die nu vaak sterker, vooral in Azië en Amerika.
Een boer uit Hornhuizen vertelde over zijn biologische landbouwbedrijf. Hij gebruikt geen kunstmest maar vaste stalmest, ploegt zo weinig mogelijk en rijdt met lichte machines over het land om de grond niet te verdichten, o.a. met een oude Fergusontrekker uit de jaren vijftig, slechts 800 kg zwaar. Hij heeft geen smalle stroken met bloemen langs de sloten zoals sommige boeren wel doen, maar zaait hele percelen in met kruidenrijke gewassen in wisselbouw.
De laatste inleider was van Student & Water. Hij is lid van het algemeen bestuur van het waterschap en wil een andere visie doorgeven dan die van de gevestigde partijen, boeren en natuurorganisaties. Als voorbeeld noemde hij: als de waterkwaliteit in rivieren en kanalen steeds meer achteruitgaat, waar kun je dan straks nog zwemmen? Dit aspect werd door de andere inleiders opgepakt als een nieuw gezichtspunt. Ook recreatie is een aandachtpunt voor Noord-Groningen.
Met de vier kennisavonden wordt op een rij gezet wat er speelt in dit gebied. Het zijn met nadruk geen inspraakavonden. Het is een beweging van burgers, boeren en bedrijven, maar zonder bestuurders van overheden. Op 26 februari 2025 volgt een conclusieavond, waarin met zoveel mogelijk bewoners, ondernemers en boeren gezamenlijk de uitgangspunten voor de landschapsvisie worden opgesteld.
Het projectbureau heeft het bestuur van de HKU gevraagd haar leden hierop te attenderen. U bent hierbij van harte uitgenodigd om één of meerdere avonden bij te wonen. De toegang is gratis. Aanmelden hiervoor kan via deze link. (Ctrl+klikken).
Programma van de resterende twee lezingen
21 november – Mens en natuur
Hoe blijft het Reitdiep een leefbare plek voor boeren en bewoners, maar ook voor de vissen en weidevogels?
Hoofdspreker is Mans Schepers, paleo-ecoloog.
28 november – Wonen en recreëren
Hoe ervaren bewoners het Reitdiep? Welke mogelijkheden zijn er voor vermaak, nu en in de toekomst?
Hoofdspreker is Nienke Vellema van Groninger Dorpen.
Bé Kuipers