Op maandag 29 juni 2020 was het dan zover, na bijna drie maanden vertraging wegens het coronavirus: archeologisch veldonderzoek op de borgstee Onstaborg. Samen met Salisbury Archeologie BV, die de projectleiding hadden, stonden we met acht mensen paraat bij de ijsbaan, klaar om op zoek te gaan naar de bruggenhoofden van de twee bruggen die de Onstaborg ooit met het dorp verbonden. Een forse hijskraan zorgde voor de drooglegging van een stuk sloot (overblijfsel van de oude slotgracht!) even ten zuidwesten van de voormalige kerktoren van Sauwerd. Laag voor laag werd een flinke strook grond van het voormalige borgterrein ter plaatse van de brug naar de kerk “afgepeld”. Enkele vrijwilligers en professionals zorgden voor veiligstelling van de materialen die zichtbaar werden: keramiek (waaronder “terp-aardewerk” van vóór de jaartelling), kloostermoppen, glaswerk, dierenbotten, hout, pijpenkoppen, stenen “kogels”, stukken leer, gietijzer (spijkers o.a.) en zelfs een metalen riemgesp. De metaaldetector die één van de vrijwilligers had meegebracht, was een prima hulp hierbij. Het opgravingsvlak werd in kaart gebracht en de vondsten geregistreerd. Deze werden in de loop van de dag in de Onstaheerd schoongewassen voor verder onderzoek. Aan het eind van de eerste dag was de hijskraan al een keer weggezakt in de zachte ondergrond, maar het bruggenhoofd nog niet gevonden.
Twee dagen later waren er al wat meer antwoorden. In het eerste zoekvlak waren nu op een diepte van pakweg driekwart meter sporen aangetroffen van houten paalwerk en planken, mogelijk van een houten brug die hier heeft gelegen. Nader onderzoek moet nog plaatsvinden; één van de balken van het houten bruggenhoofd is meegenomen voor (dendrochronologisch?) onderzoek. Ook een strook ten noordoosten van het Schathoes was blootgelegd. Daar waren minder losse vondsten, maar vrij zeker is daar een stenen bruggenhoofd gevonden.
Vrijdag waren alle onderzoeksvlakken weer opgevuld. Volgend jaar verder?
Foto’s Jan de Groot en Lieke Bos